Zvanično ime: Republika Turska

Državno uređenje: Parlamentarna republika od 1923. godine.

Glavni grad: Ankara 4,6 miliona stanovnika.

Najveći grad: Istanbul 12,9 miliona stanovnika (popis iz 2009. godine).

Površina: 780.580 km2

Broj stanovnika: 72, 6 miliona (popis iz 2009. godine).

Gustina stanovništva: 93 stanovnika na km2

Zvanična valuta: nova turska lira TRY.

Zvanična veroispovest: sekularna država, 99% islam.

Časovna zona: CET+2, Srbija 13h, Turska 14h

Pozivni broj: 0090

Predsednik države: Abdulah Gul

Premijer: Redžep Tajip Erdogan

Najviši vrh: Mount Ararat 5.166 m

Najveće jezero: Van

Najduža reka: Crvena reka 1.355 km

Republika Turska je evroazijska država smeštena u jugoistočnoj Evropi i jugozapadnom delu Azije (Mala Azija). Turska se na istoku graniči s Gruzijom, Jermenijom, Azerbejdžanom i Iranom, na jugu s Irakom i Sirijom, na zapadu s Grčkom, Bugarskom. Sredozemno more i Kipar nalaze se na jugu, Egejsko more i grčka ostrva na zapadu, a Crno more na severu. Evropski i azijski deo turske deli Mramorno more i moreuzi Bosfor i Dardaneli.

Zbog položaja države na dva kontinenta, turska kultura je jedinstven spoj istočnjačkih i zapadnjačkih običaja i tradicija. Položaj zemlje između Evrope na zapadu, srednje Azije na istoku, Rusije na severu i Bliskog istoka na jugu, dao je Turskoj i veliku stratešku važnost.

Turska je demokratska, sekularna, unitarna, ustavna republika čiji je politički ustav 1923. utemeljio Mustafa Kemal Ataturk, a nakon pada Osmanlijskog carstva posle Prvog svetskog rata. Od tada se politika države okreće zapadu, tako da je Turska danas članica mnogih zapadnih organizacija kao što su Savet Evrope, NATO, OECD i OSCE. Turska je 2005. počela pregovore za članstvo u Evropskoj uniji, dok istovremeno održava i pojačava svoje političke i ekonomske odnose sa zemljama Istoka.

Gotovo 99% turskog stanovništva su muslimani. Između 80 i 85% muslimana su suniti, a ostalih 15 do 20% čine većinom aleviti. Danas u Turskoj živi i oko 125.000 hrišćana (0,2%) i 23.000 Jevreja (0,04%). Početkom 20. veka hrišćani su činili oko 20% stanovništva u zemlji (većinom su to bili Jermeni i Grci), a Jevreja je 1923. bilo 100.000. Turska je prema ustavu sekularna država, što znači da se verski poglavari i državni funkcioneri ne mešaju jedni drugima u posao. Od osnivanja republike u Turskoj postoji snažna tradicija

sekularizma koji je izgrađen prema francuskom modelu laicizma. Ustav zemlje osigurava verske slobode svima, a verske zajednice su stavljene pod zaštitu države. Zakonom je zabranjeno nošenje bilo kakve odeće koja simbolizuje versku pripadnost (kao hidžab) u javnim ustanovama, školama ili na fakultetima.

Poluostrvo Mala Azija, koje čini veći deo teritorije današnje Turske, jedno je od najstarijih stalno naseljenih područja sveta, jer pronađena naselja potiču iz mlađeg kamenog doba. Turci Seldžuci, koji su živeli severno od Kaspijskog i Aralskog jezera, počeli su u 10. veku da se sele u istočna područja Anadolije. Godine 1243. Mongoli pobeđuju Seldžuke, tako da njihovo carstvo počinje da se raspada. Turska Anadolija tada biva podeljena u više manjih nezavisnih država zvanih Gazi Emirati. Do 1300. godine Gazi Emirati osvojili su veći deo Anadolije tada već oslabljenog Vizantijskog carstva. U to vreme počinje da se uzdiže Gazi Emirat kojeg je vodio Osman I, po kojem je celo carstvo nazvano Osmanlijskim. Osmanlijsko carstvo je tokom 623. godine vladavine imalo dodira i sa zapadnim i sa istočnim kulturama. U 16. i 17. veku Osmanlijsko carstvo je bilo najjača politička sila na svetu koja se preko Balkana brzo širila prema srednjoj Evropi. U prvoj polovini 19. veka opada uticaj carstva, a konačan udarac zadaje mu poraz u Prvom svetskom ratu u koji je ušlo u savezu s Nemačkom.

Nakon rata, sile Antante podelile su teritoriju carstva sporazumom u Sevresu 1920. godine. Osmanlijsko Carstvo izgubilo je sve teritorije izuzev Anadolije i Trakije. Mustafa Kemal-Paša 19. maja 1919. godine organizuje politički i vojni ustanak protiv ovih planova. Posebno su 1920. vođene žestoke borbe s Grčkom. Rat je završen 9. septembra 1922. zauzimanjem Smirne koja je tada većinski bila naseljena Grcima.

Za vreme svog mandata Mustafa Kemal pokrenuo je niz političkih i društvenih reformi širom zemlje, kojima su Tursku pretvorili u modernu, sekularnu i evropski orijentisanu državu.

Turski parlament je Mustafi Kemalu dodelio prezime “Ataturk” (otac Turaka) koje je proglašeno posebnim prezimenom koje je nosio samo on. Manji broj Ataturkovih reformi je nakon njegove smrti ukinut, kao npr. reforma kojom je u džamijama umesto na arapskom, uvedena molitva na turskom. Za vreme Drugog svetskog rata Turska je očuvala svoju spoljnopolitičku neutralnost. U rat na strani saveznika ulazi tek simbolično 1945. Iste godine potpisuje povelju UN-a.

Nakon dugog niza godina međuetničkog nasilja na Kipru, Grci 1974. godine organizuju vojni udar u kojem je svrgnut predsednik Makarios III, a postavljen grčki nacionalista Nikos Sampson kao diktator. Turska se tada odlučuje za vojnu intervenciju na Kipru u kojoj okupira severni deo ostrva. Devet godina kasnije na tom području je uspostavljena Turska Republika Severni Kipar, koju je dosad priznala samo Turska. Za vreme mandata premijera Edževita (1999-2002) izvršene su nove reforme građanskog prava sa sveukupnim povećanjem ljudskih prava, kao što su pravo na okupljanja i proteste.

Ove reforme su kasnije nastavljene, a dovele su, između ostalog, i do ukidanja smrtne kazne, zabrane mučenja i uvođenja kulturnih sloboda kurdskom stanovništvu. Danas je dopuštena i upotreba kurdskih dijalekata u školstvu, kao i prenos radijskih i televizijskih kanala na kurdskom. Turska državna televizija danas uz turski emituje programe i na kurdskom, arapskom, bošnjačkom i drugim jezicima.

Turska već 40 godina pokušava da uđe u Evropsku Uniju, ali je tek 3. oktobra 2005. godine započela pregovore o pristupanju ovoj organizaciji.

“Turska kuhinja” s razlogom važi za jednu od najboljih na svetu i svoje specijalitete nudi u restoranima na svim kontinentima. Kako istorijski i strateški, tako i u kulinarstvu, Turska predstavlja izuzetan spoj anadolijskih, nomadskih, arapskih, persijskih i kurdskih majstorija. Poznata je po upotrebi najraznovrsnijeg povrća, ribe i morskih plodova iz sva četiri mora koje je okružuju, začinima, jogurtu i naravno kolačima.

BUREK: stari otomanski specijalitet od naročito pripremljenog lisnatog ili kiselog testa, filuje se sa sirom, mlevenim goveđim mesom ili spanaćem.

BAKLAVA: najpoznatiji turski kolač, koji se pravi u domaćinstvima širom Evrope, Azije i severa Afrike. Ona “ originalna” se pravi od posebno pripremljenih kora, različitih veličina, oblika, boja i sastojaka.

KEBAB: komadi pilećeg, telećeg ili jagnjećeg mesa pečenih na specijalnom roštilju.

KEFTE: specijalitet od začinjenog mlevenog mesa, na našim prostorima poznat kao ćufte.

MANTIJE: makarone u jogurtu, začinjene posebnim travama, ljutim paprikama i belim lukom.

TURSKA KAFA: razlikuje se od ovdašnje u načinu pripremanja. Kafa se stavlja u hladnu vodu, pa se uz neprestano mešanje greje do ključanja. Kvalitet se meri gustinom pene na pripremljenom napitku. Služi se u vrlo malim šoljama.

Nemojte propustiti čaj, rakiju i Efes pivo.

KATEGORIZACIJA

Kategorizacija hotela određena je od strane zvaničnih nacionalnih, lokalnih turističkih asocijacija i važi isključivo prema njihovim kriterijumima, koji nisu identični našim. Postoji mogućnost da neki hoteli u međuvremenu promene kategoriju u višu ili nižu od one koja se nalazi u našem katalogu. Za naknadnu promenu kategorije hotela touroperator ne preuzima nikakvu odgovornost.

SOBE

Razmeštaj po sobama uvek vrši hotel, touroperator na to nema uticaja. Prosledićemo Vaše želje hotelu, ali ne možemo garantovati njihovo ispunjenje osim ako za dodatnu uslugu nije izvršena doplata. Broj jednokrevetnih soba u mnogim hotelima je ograničen, a veličina sobe, oprema i položaj nisu uvek identični sobama koje su prikazane u katalogu. U slučaju trokrevetnih i četvorokrevetnih soba (osim ako nije drugačije navedeno), slobodan prostor može biti manji nego u dvokrevetnoj sobi jer se obično u dvokrevetne sobe ubacuju pomoćni ležajevi kao treći ili četvrti krevet, npr. sofa ili krevet na rasklapanje, pa nisu uvek prema standardu u odnosu na klasične hotelske krevete, odnosno mogu biti nešto kraći ili duži. Porodične sobe u turskim hotelima uglavnom se sastoje iz dve odvojene prostorije, sa zajedničkom upotrebom kupatila. Drugi tip porodičnih soba podrazumeva jednu prostoriju sa dva ležaja za odrasle, krevetom na sprat ili sofom na razvlačenje za decu. Ne može se uvek garantovati francuski ležaj u dvokrevetnoj sobi, ali se može tražiti od hotela ukoliko gosti izričito zahtevaju. U nekim hotelima sefovi nisu u sobama već na recepciji hotela.

POPUNJENOST HOTELA

Tokom sezone može doći do popunjenosti /prebukiranosti/ hotela preko postojećih kapaciteta. U tom slucaju gostima garantujemo smeštaj u hotelu iste ili više kategorije od one koju su uplatili.

KLIMA UREĐAJI

Svi hoteli su klimatizovani (klima uređaji ili centralni sistem). U slučaju kvara ili drugih problema sa hlađenjem odmah reagujte i prijavite recepciji hotela.

CENA ARANŽMANA

Objavljene cene u cenovnicima izražene su u evrima, ali aranžman se plaća isključivo u dinarskoj protivvrednosti po prodajnom kursu Raiffeisen banke uvećanom za proviziju banke, na dan plaćanja po aranžmanu. Organizator putovanja zadržava pravo promene cena aranžmana u slučaju promene cena hotela, prevoza ili drugih usluga koje su od uticaja na formiranje cene.

DOLAZAK NA AERODROM

Na aerodrom treba doći najmanje dva sata pre predviđenog vremena poletanja, kako bi svi putnici dobili putnu dokumentaciju od predstavnika agencije zaduženih za ispraćaj gostiju na aerodromu.

PROMENA REDA LETENJA

Zbog vremenskih, tehničkih ili organizacionih razloga (čak u vrlo kratkom vremenu pred put) može doći do promene vremena leta kao i vrste avioprevoznika i vazdušnih linija (npr. vezani letovi, dodatna sletanja, promena aerodroma). Avio kompanije i organizatori putovanja u ovim okolnostima  zadržavaju pravo na navedene promene i ne snose nikakvu odgovornost za iste. Tačni podaci o vremenu leta kao i ostale informacije putnici uobičajeno dobijaju 24 sata pred let, njihova obaveza je da kontaktiraju organizatora putovanja i provere da li je došlo do eventualnih promena reda letenja.

KAŠNJENJE LETOVA

Do kašnjenja letova, na koje organizator putovanja nema uticaja, može doći iz različitih razloga (kvara na letelici, opterećenja vazdušnog prostora, nepovoljnih vremenskih uslova, štrajkova, nemira i sl.). Za nastale dodatne troškove ili neiskorišćene usluge ne snosimo odgovornost. Upozoravamo Vas da su prvi i poslednji dan putovanja namenjeni dolasku na željenu destinaciju, odnosno odlasku sa nje transferima koje organizuje organizatror putovanja, te molimo da posebno pažljivo pročitate uslove putovanja koji to bliže objašnjavaju.

AVIO KARTE

“Flight-only” tj. putnici koji su rezervisali samo avio kartu, treba da ostave svoje podatke i kontakt agenciji odnosno turoperatoru. Poželjno je da se takav putnik sam javi 24 sata pred put predstavniku organizatora putovanja ili partnerskoj agenciji, kako bi mogao biti potvrđen na listi za polazak odnosno povratak.

PRTLJAG

Na letovima za Tursku, dozvoljena težina prtljaga je 20 kg, a za ručni prtljag 5 kg. U ručnom prtljagu se ne sme nositi tečnost koja ima više od 100 ml. Baterije i laptop, ukoliko se nose, moraju se staviti u ručni prtljag. Skupocene stvari, kao što su fotoaparat, kamera i sl. moraju se, zbog osiguranja, prijaviti na carini. Prtljag mora biti prikladnih dimenzija i odgovarajuće zapakovan. Neophodne stvari, kao sto su pasoš, novčanik, putna dokumenta, dragocenosti, lekovi... uvek se nose u ručnom prtljagu. Zbog razlike u temperaturi poželjno je je u ručni prtljag spakovati i tanju i deblju odeću. Lomljive stvari poželjno je staviti u ručni prtljag. U slučaju oštećenja ili kašnjenja prtljaga, odmah se obratite predstavniku aviokompanije ili osoblju na aerodromu (Lost&Found) kako bi zatražili odgovarajuću potvrdu (Damage, odnosno Property Irregularity Report).

DOLAZAK NA DESTINACIJU

Nakon sletanja na aerodrom, prolaska kroz carinsku i pasošku kontrolu i pošto preuzmete svoj prtljag, dočekaće Vas naši predstavnici i otpratiti do autobusa koji će Vas odvesti do odabranog letovališta i željenog hotela. Vodiči SunLine Travel-a čekaju svoje goste odmah po izlasku iz aerodromskog terminala, s obzirom da je zabranjeno okupljanje i sačekivanje gostiju unutar aerodromske zgrade.

TRANSFER

Naši predstavnici, koji će Vas uputiti ka Vama namenjenom prevoznom sredstvu do hotela, neće uvek biti u mogućnosti, zbog velikog broja putnika, da Vas sve isprate do hotela. Transfer od aerodroma do hotela može biti organizovan i manjim autobusima, što zavisi od broja putnika. Vreme transfera kod opisa hotela je orijentaciono, tako da pojedinačni transfer moze biti vremenski kraći ili duži, zbog uslova u saobraćaju kao i usputnog iskrcavanja ili ukrcavanja putnika iz različitih hotela. Prevoz većih predmeta, npr. bicikla, treba predhodno najaviti i on se dodatno naplaćuje na licu mesta.

VALUTA

TRY - turska lira (1€ je oko 2,22TRY). Menjačnice se nalaze u hotelima, aerodromima i bankama, a kurs je sa minimalnim razlikama. Najbolje je novac menjati u manjim iznosima i preporučljivo je da se sačuva potvrda o zameni novca, kako biste lakše zamenili novac u evre pri povratku. Bankomati su najčesće u centru većih gradova i u boljim hotelima. Gotovo sve platne kartice koje se koriste u evropskim zemljama, mogu se koristiti i u turskim letovalištima.Poželjno je novac, kao i druge dragocenosti, čuvati u sefu.

ULAZAK U ZEMLJU

Građanima R. Srbije, za ulazak u R. Tursku nije potrebna viza. Dovoljan je pasoš koji je važeći još najmanje 30 dana od datuma povratka. Putnici koji su strani državljani, dužni su da se sami informišu o viznom režimu koji važi između njihove države i zemlje u koju putuju - Turske.

VODA ZA PIĆE

Voda iz vodovoda je bakteriološki ispravna. Ipak, preporučuje se upotreba flaširane vode koju možete naći u svim prodavnicama i restoranima.

TELEFONIRANJE

Međunarodni i lokalni razgovori mogući su iz svih hotela i pošta. Jeftinije su javne govornice - taxi phone govornice. Pozivni broj za Tursku je 0090, za Srbiju 00381 + pozivni broj grada bez nule (npr. za Beograd 11 umesto 011) + korisnički broj.

KUPOVINA

U turskim tradicionalnim bazarima, hotelskim prodavnicama i gradskim buticima postoji veliki izbor garderobe, kožne galanterije, suvenira, kao i tradicionalnih radnji sa slatkišima. Treba biti oprezan pri kupovini robe jer postoji mogućnost da nije originalna kako se tvrdi, tako da visoka cena nije uvek garancija kvaliteta. Cenkanje je deo tradicije, pa se treba cenkati i kada su istaknute cene na robi.